جستجوی مهارکننده های تیروزیناز در عصاره ی متانولی برخی از گیاهان

تیروزیناز، اکسیدازی حاوی عنصر مس و دارای چندین عملکرد است و به مقدار زیاد در گیاهان، قارچ¬ها، میکروارگانیسم¬ها و جانوران یافت می¬شود. آنزیم تیروزیناز دو مرحله¬ی اول ملانوژنز را در پستانداران کاتالیز می¬کند و مسئول واکنش سیاه¬شدگی آنزیمی میوه¬های آسیب دیده و سبزیجات می¬¬¬باشد. تیروزیناز دارای دو مکانیسم مهم می¬باشد، با فعالیت مونو فنولازی باعث هیدروکسیله کردن سوبسترا (ال-تیروزین) شده و با فعالیت دی فنولازی باعث اکسید کردن سوبسترا (ال-دوپا) می¬شود. مهمترین عملکرد تیروزیناز در پستانداران سنتز ملانین از سوبسترا می¬باشد. تولید غیرطبیعی ملانین (هایپرپیگمانتاسیون) باعث تیره شدن پوست و ایجاد لکه¬های پوستی می¬شود که یکی از مشکلات جدی زیبایی می¬باشد. با مهار آنزیم تیروزیناز می¬توان این بیماری¬ها را تا حد زیادی درمان کرد یا می¬توان از بروز مشکلات زیبایی پیشگیری کرد. در این پژوهش اثر مهاری عصاره¬ی متانولی 70 گونه¬ی گیاهی بر روی تیروزیناز قارچی سنجیده شده است. اثر مهاری همه¬ی استخراجات در غلظت¬های نهایی 400، 100، 25 و 2/6 میکروگرم در میلی¬لیتر مورد سنجش قرار گرفت. از کوجیک اسید و آربوتین محلول در بافر فسفات به عنوان کنترل مثبت استفاده شده است. تمام سنجش¬ها در سه تکرار با استفاده از دستگاه میکروپلیت¬ریدر در طول موج 492 نانومتر انجام شد. نتایج نشان داد که عصاره¬ی هشت گیاه با غلظت 400 میکروگرم بر میلی¬لیتر شامل bongardia chrysogonum (l.) spach, podophylaceae،heptaptera anatolica (boiss.) tutin, apiaceae،solanaceae ،l, guttiferae hypericum scabrum،russell, lamiaceae marrubium cuneatum،bornm, boraginaceae nonea hypoleia، salvia suffruticosa montbr.&auch, lamiaceae ،boiss, scrophulariaceae scrophularia pruinosa و verbascum phoenicum l, scrophulariaceae و سه گیاه با غلظت 25 میکروگرم بر میلی¬لیتر شاملl, boraginaceae asperugo procumbens،astragalus siliquosus boiss.subsp.siliquosus, bornm, papilionaceae hyoscyamus kurdicus دارای مهار بالای 60 درصد می¬باشند. قدرت مهاری عصاره¬ی گیاه saliva suffruticosa با غلظت 400 میکروگرم در میلی¬لیتر، 62/92 درصد بوده و نوع مهار آن بر اساس محاسبات سنتیکی و رسم نمودار لینویوربرک، به¬ صورت نارقابتی می¬باشد. در مطالعات بعدی می¬توان از این گیاهان برای یافتن داروهایی برای درمان هایپرپیگمانتاسیون استفاده کرد.